کتاب “پُل‌ها و سازه‌های آبی ایران” در هَفت فصل جامع توسط پروفسور محمود گُلابچی؛ چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران با همکاری مهندس معصومه حاجی زاده در انتشارات دانشگاه معماری و هنر پارس منتشر گَشت و یکشنبه هشتم امُردادماه ۱۳۹۶ خورشیدی، به صورت رَسمی رونمایی شد. به این بهانه به مُعرفی این کتاب که به عنوانِ مرجعی در زمینه پُل و و سازه های آبی شناخته شده است، خواهیم پَرداخت:
کتاب پُل ها و سازه های آبی ایران که جلدِ اول آن به سازه هایِ آبی استان خوزستان پرداخته است، شامل مَباحث اساسی در فلسفه پیدایش آب، سازه های آبی و سیر تحول پل ها و سازه های آبی در طول تاریخ خوزستان است و علاوه بر بررسی هویتِ تاریخی پُل ها، به شناخت مبانی معماری و مهندسی حاکم بر طراحی و درک مفاهیم اصولی طراحی پرداخته و با هَدَف درک ویژگی ها، شناخت مبانی شکل گیری انواع روش ها و فراگیری اصول طراحی پل و سازه های آبی با نگاهی به معماری پُل و تعامل میان معماری، تکنولوژی و زیبایی شده و در راستای شناخت پل ها و سازه های آبی به ویژه دستاوردهای بی نظیرتدوین شده است.
در تألیف این کتاب منابع بسیاری در زمینه پُل و سازه های آبی مورد بررسی قرار گرفته است. گرچه در مورد پُل ها کتاب های متعددی به زبان های گوناگون منتشر شده است. اما در بیشتر منابع و کتب موجود از متون تاریخی و توصیفی از پُل و سازه های آبی صورت گرفته است و با صرفاً به بیان شکل گیری این سازه ها از دیدگاه تاریخی پرداخته شده است. به همین دلیل برای درک مفاهیم طراحی و شناخت مبانی معماری و مهندسی حاکم بر طراحی و شکل گیری پل ها و معرفی انواع سازه های آبی در طول تاریخ چند هزاره خوزستان، تدوین کتابی جامع که موضوعات فوق با دیدگاه معماری و مهندسی و تعامل این عوامل با مفهوم پایداری و زیبایی باشد ضروت داشت.
فصل اول کتاب پُل ها و سازه های آبی ایران که جلد اول آن به سازه های خوزستان اختصاص دارد به فلسفه پیدایش آب اختصاص یافته است. در فصل دوم: سازه های آبی شامل پل ها و آسیاب ها مورد بررسی قرار گرفته اند. موضوع فصل سوم کتاب مصالح شناسی سازه های آبی می باشد و فصل چهارم ویژگی های تاریخی و جغرافیایی خوزستان را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. فصل پنجم شامل ویژگی های تاریخی و جغرافیایی خوزستان می باشد و فصل ششم: به منابع آبی خوزستان اختصاص یافته است. در فصل هفتم که مفصل ترین بخش کتاب محسوب می شود. تمامی سازه های آبی شهرهای مختلف خوزستان به تفصیل و به تفکیک شهرها و مناطق مختلف مورد بررسی دقیق و گسترده قرار گرفته است.
رونمایی از این کتاب ارزشمند مراسمی را میطلبید که به همت خانه معماران ارسباران و با همکاری دانشگاه معماری و هنر پارس و فرهنگسرای ارسباران در روز یکشنبه هشتم امرداد ماه ۱۳۹۶ برگزار شد. در پنل گفتگوی این نشست دکتر محمدحسن طالبیان –معاونت محترم میراث فرهنگی کشور- مهندس علیرضا قهاری –ریاست محترم انجمن مفاخر معماری ایران- دکتر کیانوش بقال لاری –نایب رییس نظام مهندسی استان خوزستان- و آقای مجتبی گهستونی –دبیر انجمن میراث فرهنگی تاریانا خوزستان- حضور داشتند تا نظرات خود را پیرامون تاریخ بناهای آبی خوزستان بیان کنند و با تورق کتاب به بررسی آن بپردازند.
همچنین در این نشست مولف ارجمند کتاب، جناب آقای پروفسور محمود گلابچی به سخنرانی پرداختند و همکار ایشان خانم مهندس معصومه حاجی زاده نیز از روند تالیف کتاب برای حضار گفتند. در پایان نشست، آیین رونمایی با امضاء کتاب توسط پروفسور گلابچی و اهداء به مهمانان صورت پذیرفت.
